شورای صلح به‌سوی ترکستان!

ذاکر جلالی

وزیر امور خارجه عربستان سعودی آقای سعود الفیصل در حالی به پاکستان سفر می‌کند که محاکمه‌ی رئیس جمهور دیکتاتور آن کشور، پرویز مشریف جریان دارد. فیصل که در چندین سال بلندترین مقام سعودی است که به پاکستان سفر می‌کند گمانه‌زنی‌ها را به میان آورده که شاید به‌خاطر نجات پرویز مشرف به این کشور سفر کرده باشد. در حالی‌که مقامات در وزارت خارجه پاکستان این گمانه‌زنی‌ها را رد می‌کنند و می‌افزایند که اجندای گفت‌وگو با آقای فیصل روی روابط دوجانبه و مسایل منطقوی متمرکز خواهد بود. قابل یادآوری‌‌ است که ژورنالیست مشهور پاکستان، جاوید چوهدری در بحث هفته‌‌وارش زیر عنوان “کل‌‌تک” اظهار داشت که آوازه‌‌هایی وجود دارد که سعود‌‌الفیصل با مقاماتِ پاکستانی به این موافقه رسیده است که مشرف محاکمه خواهد شد و پس از مجرم پنداشتنش از سوی رئیس جمهور ممنون حسین بخشیده خواهد شد و سپس عازمِ عربستان سعودی و یا هم کشور دیگر خواهد شد.

در گرماگرمِ این رویدادها شورای صلح افغانستان گفته است که فیصل برای متقاعد ساختنِ پاکستان به آن کشور سفر می‌کند تا بر طالبان افغان فشار وارد کند که با حکومتِ آقای کرزی وارد گفت‌وگوهای صلح شوند. مقامات افغان و اعضای شورای صلح اکثر اوقات طوری وانمود می‌کنند که پاکستان بر طالبان افغان تأثیر دارد و می‌تواند آن‌ها را وادار به گفت‌وگوهای صلح نماید. این در حالی‌ست که سرتاج عزيز مشاور امور بین‌الملی و امنیتی نخست وزیر پاکستان ماه گذشته اظهار داشت که پاکستان طالبان را کنترول نمی‌کند و طالبان حاضر به گفت‌و گو با حکومتِ افغانستان نیستند.

از یک‌سو پیمانِ امنیتی با امریکا که امضایش به‌دور از انتظار نیست و از سوی دیگر توقع این‌که طالبان حاضر به گفت‌وگو با شورای عالی صلح شوند یک پارادوکس است. طالبان بارها اظهار داشته اند که در صورتِ حضور نیروهای خارجی در افغانستان با حکومتِ این کشور حاضر به گفت‌وگو نخواهند شد. از سوی دیگر، حزب اسلامی آقای حکمتیار که نسبت به طالبان با شرایط خیلی نرم با حکومتِ آقای کرزی وارد گفت‌وگو شد پس از سفرهای متعدد هیأت‌های این حزب به جایی نرسید.

حکومت افغانستان و شورای عالی صلح همیشه مرتکب این اشتباه شده اند که در فرایند صلح افغانستان نقش چرب‌تری به پاکستان قایل شده اند، در حالی‌که پاکستان خود جهت بهره‌گیری سیاسی دنبال این امتیازات بود، چیزی‌که رایگان از جانب حکومت افغانستان برایش میسر است.

اگر تعهد سیاسی برای صلح در نظامِ افغانستان وجود می‌داشت، یگانه آدرس معتبر طالبان افغان دفتر قطر بود که متأسفانه بسته شد. اگر حکومت عوض مخالفت با فرایند قطر از درِ تفاهم پیش‌آمد می‌کرد امروزه دست کم میانجی‌های افغان می‌توانستند که با طالبان در پیوند به مسایل افغانستان بحث و گفت‌وگو نمایند.

پايان