تحلیل هفته! از 12 حوت الی 18 حوت 1391 هـ ش
افغانستان در هفتۀ که گذشت!
فاش كردن عزم امريكا مبنی بر نگاه داشتن 20.000 هزار نيرو در افغانستان، توسط فرماندۀ ارشد نيروهای نظامی امريكا در خاور ميانه از جمله اخبار مهم هفتۀ قبل بود.
تحلیل گران به اين نظر هستند كه امريكا در عقب حضور خود در افغانستان اهداف استراتيژيك بزرگ دارد و به اساس همان اهداف اصرار به باقی ماندن در افغانستان دارد البته آنها برای خود اين را بهتر ميدانند تا در پايگاه های خود مستقر باشند و جنگ آنها را ساختار های نظامی محلی به پيش برود پس در حقيقت آنها همان جنگ خود را به شكل ديگر به پيش خواهند برد.
بخش سیاسی
ملا آغا جان معتصم: سياسي ګوند جوړوم!
د طالبانو پخوانی جګپوړی چارواکی ملا آغا جان معتصم وايي، چې د يوه سياسي ګوند د جوړولو په هڅه کې دی.
ښاغلی معتصم د طالبانو د واکمنۍ پر مهال د ماليې وزير و. نوموړی دغه راز د طالبانو د مشر ملا محمد عمر له نژدې کسانو هم بلل کېده. دا لومړی ځل دی، چې د طالبانو د ډلې يو پخوانی مخکښ او مهم چارواکی، د سياسي ګوند د جوړولو تکل کوي. آغاجان معتصم په داسې حال کې د يوه سياسي ګوند د جوړولو خبره کوي، چې په افغانستان کې د ټاکنو د ترسره کېدلو لپاره لومړني چمتووالي نيول شوي دي.
په دې اړه د سيمه ييزو او ستراتېژيکو څېړنو د مرکز رييس، دوکتور عبدالباقي امين په دې اند دی:
افغانستان په اوسنيو شرايطو کې د هېواد د راتلونکي په اړه، ملي توافق ته اړتيا لري؛ هېواد به په نژدې راتلونکي کې د دوو سترو او برخليک ټاکونکو پېښو شاهد وي، چې يوه يې له دغه هېواده د بهرنيو ځواکونو وتل او دويمه پېښه هم د ولسمشرۍ د ټاکنو ترسره کېدل دي؛ او د هېواد زړه سواندي سياسي مشران بايد، د دغو دواړو مهمو پېښو په اړه مسوولانه چلند وکړي؛ او ملي مسووليت هم ټولو افغانانو ته متوجه دی، څو د بهرنيو ځواکونو تر وتلو وروسته کورنۍ جګړې پيل نه شي او هڅه وشي، چې افغانان په خپلو کې هوکړې ته سره ورسېږي او پر يوه داسې حکومت باندې ملي توافق ته ورسېږي، چې په پايله کې يې جګړه پای ته ورسېږي؛ او همدارنګه د دغه توافق په پايله کې، افغانان خپل سياسي مشرتابه په آرامه فضا او ډاډمن امنيت کې وټاکلی شي؛ خو د ولسمشرۍ ټاکنې به په هېواد کې په اوسني جنګي حالت کې ګټورې نه وي؛ ځکه د افغانستان په ډېری سيمو کې جګړه روانه ده او وسله وال مخالفين د دغه بهير لپاره خنډ دي؛ له همدې امله به يو ځل بيا هم د بې محتوا ټاکنو شاهدان وو. پر همدې بنسټ، بايد څرګنده کړو، چې د هېواد له سياسي بهير سره د طالب افرادو يو ځای کېدل، هغه که پخواني افراد وي او يا هم برحال افراد وي، ستونزه نه شي هوارولی؛ ترڅو چې د وسله والو مخالفينو مشرتابه له سياسي بهیر سره هوکړې ته ونه رسېږي. او له بلې خوا ښايي دا ډول هڅې د ښکېلو لورو تر منځ د بې باورۍ فضا رامنځته کړي او د سولې په لار کې نوي خنډونه راجوړ کړي؛ ګټوره به دا وي، د افغانستان حکومت هلې ځلې وکړي، څو د بېلابېلو ښکېلو غاړو تر منځ د ملي تفاهم زمينه داسې برابره کړي، چې په هغو کې د جګړې ستراتېژي، په رېښتينې توګه د سولې په ستراتېژۍ بدله شي؛ خو اوس حقيقت دا دی، چې د سولې آواز اوچتېږي، خو د جګړې له وسيلې څخه کار پکې اخېستل کېږي او د جګړې يوه وسيله هم د مخالفينو په ليکو کې د ماتې او انشقاق د رامنځته کولو هڅه ده.
حمدالله فايق: امريكا از تجهيز اردوی افغانستان به نيروی هوايی مجهز هراس دارد
آمریکاییها اعلام کرده اند که قصد دارند 20 فروند هواپیمای سبک جنگی را از یک شرکت برزیلی به قیمت 427 میلیون دلار برای تجهیز نیروی هوایی افغانستان خریداری کنند. اين در حالي است که مقامات ارشد امنیتی افغانستان یکی از چالشهای مهم فراروی نیروهای امنیتی و دفاعی افغانستان را عدم تجهیز نیروهای هوایی عنوان کرده اند.بسیاری از مقامات افغان، از جمله رئیس جمهور این کشور نسبت به عدم تجهیز نیروی هوایی افغانستان بارها از نیروهای خارجی به ویژه آمریکا انتقاد کردهاند.
در اين مورد محترم حمد الله فايق عضو بورد علمي مركز مطالعات استراتيژيك و منطقوي نظر خويش را چنين ارائه مي نمايد:
انگيزه ها و عوامل عدم تجهيز اردوي افغانستان به نيروي هوايي مجهز قرار ذيل بوده ميتوانند:
- 1. امریکایی ها می دانند اگر اردوی افغانستان دارای نيروي هوایی منظم شود پس اردوی افغانستان می تواند همه عملیات نظامی را به تنهايي انجام دهد و اين باعث به پا ايستادن اردوي افغانستان خواهد شد و يكي از دلايل حضور نيروهاي امريكايي در افغانستان از بين خواهد رفت که این کار به نفع امريكا نیست.پس امريكا به هیچ صورت حاضر نیست که عملیات های نظامی را از کنترول خود خارج بسازد و آنرا به نیروهای افغان دهد که درآنصورت وجود امریکا در افغانستان به شکل سمبولیک خواهد بود و امريكا هيچگاه اين را نمي خواهد.
- خارجی ها و بخصوص نظامیان امریکایی هراس دارند که مبادا از همين نيروي هوايي حملات به اصطلاح خودي كه نظاميان افغان بر نيروهاي خارجي انجام ميدهند صورت نگيرد كه در آن صورت ميتواند خساره هنگفت جاني و مالي را متوجه نيروهاي خارجي بسازد.
- دولت امریکا در همه تعاملات اش با دولت افغانستان به خصوص در تعاملات نظامی و امنیتی، حساسیت های منطقوی را درک نموده و بعضی از مجبوریت هاي خويش را نیز در نظر مي گیرد. حساسيت كشور پاكستان در قبال اين موضوع نيز براي امريكا مهم است و نمي خواهد آنرا از نظر دور اندازد.
- امریکا می خواهد که دولت افغانستان به مدت طولانی در مسایل دفاع نظامی محتاج ایالات متحده باشد و اگر کدام تهديد امنيتي موجود مي گردد، قوت های نظامی افغانستان در سرکوب کردن تهدید مذکور از امریکایی ها کمک بخواهند و طبیعی است که در آن صورت اگر امریکا چیزی را نخواهد، حكومت افغانستان توانایی ورود مستقیم را نخواهد داشت.
- امریکا می خواهد هر حکومتی که آینده در افغانستان به قدرت می رسد تحت فشار داشته باشد تا به همه خواسته های امریکا جواب مثبت گوید و موضوع قوت هوایی یک آله فشار بر گلو حکومت باشد که توان سرپیچی از دساتیر اين ابر قدرت را نداشته باشد.
در صورت عدم تجهیز درست اردوی ملی افغانستان و به خصوص نبود قوای هوایی افغانستان افغانها هیچ وقت احساس آرامش و استقلالیت نخواهند کرد که این خود یک مشکل بزرک است که اعتماد ملت و مردم را به دولت شان را خدشه دار می سازد.
پس حكومت افغانستان بايد بر جامعه جهاني فشار وارد كند تا اردوي افغانستان را درست تجهيز نمايد تا هيچگاه محتاج نيروهاي خارجي نباشد و افغانستان بتواند از بحران كنوني بيرون برآيد.
پايان