افغانستان و چین، ۳ سند همکاری مهم امضا کردند

حامد کرزی در سفری چهارروزه عازم کشور چین شد.

به نقل از خبرنامه ارگ؛ با حضور رییس جمهور کرزی و شی جین پینگ رییس جمهور چین، سه سند همکاری در عرصه اقتصادی و تخنیکی، معاهده استراداد زندانیان و همکاری میان دانشگاه های کابل و شییان چین میان مقامات دو کشور به امضا رسید.

نگاه استراتژیک افغانستان و چین به همدیگر

چین اکنون بزرگ ترین پروژه اقتصادی افغانستان یعنی استخراج معدن بزرگ مس عینک را نیز در انحصار خود دارد و همچنین سعی می کند؛ تا پروژه های اقتصادی بیشتر و بزرگتری را تصاحب کند. افزون بر اینکه کالاهای وارداتی چینی بخش عظیمی از بازار مصرفی افغانستان را تامین می کند.

این دیدار در حالی انجام می شود که شماری از تحلیلگران می گویند هم افغانستان و هم چین نسبت به رابطه با همدیگر نگاه استراتیژیک دارند.

رییس جمهور کرزی تمایل دارد روابط نظامی و اقتصادی نزدیکی با چین برقرار کند؛ زیرا چین از این نظر برای افغانستان امتیازات استثنایی دارد.

از سوی دیگر، چین از قدرت های بزرگ منطقه محسوب می شود و در زمینه های گوناگونی پیشتاز است. به همین دلیل رییس جمهور کرزی امیدوار است با تعمیق و گسترش رابطه با چین بتواند به اهدافی که تاکنون از مسیر امریکا در صدد تحقق آنها بود دست یابد.

کرزی باری با انتقاد تند از امریکا گفت اگر آن کشور به ارتش و نیروی هوایی افغانستان کمک نکند او در این زمینه به هند و چین مراجعه خواهد کرد.

این شاید از معدود هشدارهای آقای کرزی به امریکا بوده که در عمل در حال محقق شدن است. او چندی پیش به هند نیز پیشنهاداتی در زمینه کمک نظامی و امنیتی داد و هند هم به گونه ای سعی کرد به آن پاسخ مثبت دهد.

سفر رئیس جمهور حامد کرزی به چین در حالی صورت گرفت که شصت‌وهشتمین نشست سازمان ملل متحد در نیویارک جریان داشت و سران اکثریت کشورهای جهان به هدف ارائه سیاست‌های‌شان و دیدارها با مقامات دیگر کشورها در حاشیه این نشست عازم شهرِ نیویارک شده بودند. سفرِ آقای کرزی به چین در اینچنین وضعیت حساس پرسش برانگیز بوده. آقای احمدِ کوهستانی، کارشناس مسایل سیاسی در این مورد می‌نویسد:

تحلیلگران مسایل سیاسی به این باورند که تصمیم حامد کرزی مبنی بر سفرچهار روزه به پیکنگ، هر چند به اساس دعوت رسمی رئیس جمهور چین صورت گرفته است، ولی همزمانی این سفر با نشست سالانۀ اسامبله عمومی سازمان ملل متحد درنیویارک، این احتمال رابه وجود آورد که رئیس جمهور کرزی قصد دارد، به مقامات امریکایی بفهماند که تهدید وی مبنی بر روی آوردن به چین، هند و روسیه در صورت عدم پذیرفته شدن خواسته هایش جدی بوده و می تواند جامه عمل بپوشد.

به گزارش رسانه ها تجهیز و تعلیم نیروهای امنیتی کشور، جلب سرمایه گذاری بیشتر چین در افغانستان، تسریع کار پروژۀ معدن مس عینک، حمایت افغانستان از علاقمندی شرکت پترولیم چین در رابطه به استخراج گاز حوزۀ نفت و گاز آمودریا، دیدار با اعضای دیپلوماتیک سازمان همکاری های شانگهای در راستای مبارزه با تروریسم و افراطگرایی، افزایش بورسیه چین به محصلان نظامی افغانستان از70 تن به 250 تن، امضای توافقنامه های کمک مالی 200 میلیون ین چینایی به افغانستان، موافقتنامۀ استرداد زندانیان وتوافق روی همکاری بین پوهنتون های کابل و شیان چین در صدر برنامه های حامد کرزی و تیم همراهش قرار دارد،که با توجه به این می توان گفت که رئیس جمهور کرزی در تلاش قدرت نمایی بیشتر به امریکا است و بس.

آقای کوهستان از زاویه‌ای دیگر نیز به این مسأله نگاه می‌کند:

ازجانب دیگر با درنظر داشت روابط تنگاتنگ بین چین و پاکستان و با توجه به اینکه در این اواخر روابط کابل- اسلام آباد پس از روی کار آمدن نوازشریف رهبر حزب مسلم لیگ به حیث صدراعظم آن کشور و سفر های سرتاج عزیز مشاور ارشد صدراعظم پاکستان به کابل و سفر بیستم و پرغوغای حامد کرزی به اسلام آباد، رنگ دیگری به خود گرفته، برخی از سیاسیون و تحلیلگران معتقدند که سفر اخیر حامد کرزی به چین به اشارۀ پاکستان صورت گرفته تا عمق دوستی چین و پاکستان شامل حال افغانستان نیز گردد.

بدون شک پاکستان یکی از سرسخت ترین مخالفان امضای پیمان امنیتی بین امریکا و افغانستان شمرده می شود و هر حرکتی مبنی بر تأخیر و تعویق در امضای این پیمان به نفع آن کشور محسوب میگردد، بنا برین سفر حامد کرزی به چین در آستانه مهمترین اجلاس سالانه مجمع عمومی سازمان ملل متحد، نشانه ای از فرار حکومت افغانستان از روبرو شدن با امریکا و به گونۀ مشخص در امر امضای پیمان امنیتی به حساب می آید که برعلاوۀ پاکستان، ایران وبرخی کشورهای دور و نزدیک منطقه نیز به صورت مستقیم از آن نفع می برند و بعید هم نیست که برعلاوۀ پاکستان، ایران نیز در تشویق رئیس جمهور کرزی برای سفر به پیکنگ دراین فرصت زمانی، سهم داشته باشد؛ درحالیکه حسن روحانی رئیس جمهور جدید ایران از اولین سفرش به حیث رئیس جمهور به نیویارک استفادۀ اعظمی را کسب کرده، توانست روابط متشنج آن کشور با امریکا و غرب را به نرمی وآرامی فرا خواند، اما حامد کرزی را از استفاده از آخرین فرصتش برای سفر به نیویارک به حیث رئیس جمهور افغانستان، محروم ساختند.

د چارو څاورنکی، ښاغلی ذاکر جلالي له چین سره د افغانستان د نژدې کېدو په تړاو وايي: چین د افغانستان مهم ختیز ګاونډی دی. نه یوازې ګاونډی، بلکې د سیمې او آن نړۍ په کچه چین پاموړ اغېز لري. د چین هېواد بهرنی سیاست تر ډېره د سوداګرۍ پر محور څرخېږي. چین له سړې جګړې راهیسې، ایډیالوژیکو تمایلاتو ته شا کړې ده. چین له هر هېواد سره سوداګريزې راکړې ورکړې ته تیار دی. افغانستان له خپل ګاونډي پاکستان سره بلا ستونزې لري او له بلې خوا چین هم له پاکستان سره ډېرې نژدې اړیکي لري او همداراز په سیمه کې مقتدر نظامي ځواک هم ګڼل کېږی. چین کولای شي، د افغانستان و پاکستان د ستونزو په هواري کې بنسټیز رول ولوبوي. د ټکنالوژۍ په برخه کې هم افغانستان چین ته ډېره اړتیا لري. له دې امله، چین سره د افغانستان دوستي نه یوازې دا چې ګټوره ده، بلکې یوه اړتیا هم ده.