مرکز مطالعات استراتیژيک و منطقوی دستراتېژیکو او سیمه ییزو څېړنو مرکز
درگذشت ابراهیم رئیسی رئیس جمهور پیشین ایران منجر به برگزاری انتخابات زودهنگام در این کشور شد که در ایران خلائی سیاسی ایجاد کرد، که چنین شکافی در قانون اساسی ایران از قبل پیش بینی شده بود و راه حل هایی تحت احکام مادههای مختلف ارائه شد این کشور با اجرای آن توانست بر اساس قانون خلاء را به گونه ای پر کند که هیچ چالشی برای ثبات نظام ایجاد نشود.
بیشتر بخوانید
هرچند زود است که قضاوت شود نشست سوم دوحه چه نتیجه ملموسی در پی دارد اما این نشست با تفاوتهای بسیار زیادی که با سلسله نشست قبلی داشت برای افغانستان حائز اهمیت دانسته میشود. به صورت کلی نشست سوم دوحه در ذات خود پیشرفت بسیار کلانی را در عرصه تعامل مثبت امارت اسلامی با جهان نشان داد. در این نشست نفس اشتراک نماینده امارت اسلامی دستارود بسیار مهم ارزیابی میشود.
بیشتر بخوانید
خروج امریکا از افغانستان و رویکار آمدن دوباره امارت اسلامی برای روسیه مجال بیشتری فراهم کرد که با افغانستان بیشتر نزدیک شود. در حقیقت خروج امریکا از افغانستان را میتوان یک فرصت طلایی برای روسیه ارزیابی کرد که تا آن کشور بتواند با نزدیکشدن با امارت اسلامی اهداف امنیتی، سیاسی و اقتصادی خود را در افغانستان بهتر و بیشتر دنبال کند.
بیشتر بخوانید
له افغانستان څخه د امریکامتحده ايالاتو وتل او د اسلامي امارت بیرته راتګ روسانو ته ډیر فرصتونه برابر کړل چې افغانستان ته نږدې شي. په حقیقت کې له افغانستان څخه د امریکا وتل د روسیې لپاره یو زرین فرصت ګڼل کیدای شي، څو دغه هیواد وکولای شي په افغانستان کې خپل امنیتي، سیاسي او اقتصادي اهداف د اسلامي امارت سره په نږدې کیدو کې په ښه توګه تعقیب کړي.
بیشتر بخوانیدنشست دوحه مهم است و وسیلهای برای تعامل و روابط امارت اسلامی با جهان به ویژه غرب است. سومین نشست دوحه فرصتی برای امارت اسلامی است تا از آن برای روابط نزدیکتر با غرب استفاده کند، زیرا موضوع به رسمیت شناختن امارت اسلامی بیشتر در دست امریکاییهاست و اگر روابط امارت اسلامی با آنها بهبود نیابد، سپس مسئلهی به رسمیت شناختن با سرنوشت نامعلومی روبرو خواهد شد.
بیشتر بخوانید
د دوحې ناستې مهمې دي او دا له اسلامي امارت سره د نړۍ او په ځانګړي ډول د غرب د ښکېلتيا او تعامل يوه وسيله ده. د دوحې درېيمه ناسته د اسلامي امارت لپاره يو فرصت دی تر څو د غرب سره د اړيکو د نږديکت لپاره ترې کار واخلي، ځکه د اسلامي امارت رسميت پېژندنې قضيه تر ډېره امريکايانو په لاس کې نيولې او که له دوی سره د اسلامي امارت اړيکې ښې نشي، نو د رسميت پېژندنه قضيه به له نامعلوم سرنوشت سره مخامخ شي.
بیشتر بخوانید
هند او مالديپ نږدې تاريخي اړيکې لرلي دي او له ۱۹۶۵ز. کال او په ځانګړي ډول له ۱۹۸۰يمو کالونو څخه وروسته مالديپ تر ډيره په اقتصادي او امنيتي لحاظ پر هند متکي و. په مالديپ کې د معيزوو له برياليتوب وروسته مالديپ په خپل بهرني سياست کې لوی بدلون راوست او له هند څخه چين ته واوښتل. هند د يو سيمه ييز قدرت او د چين د سيال په توګه د مالديپ دې کار ته اندېښمن دی،
بیشتر بخوانید
د پورتنیو څرګندونو پر بنسټ، موږ دې پایلې ته رسیږو چې که د پاکستان راتلونکی حکومت د پاکستان د خلکو د ګوند او د مسلم لیګ ګوند د ټاکنیز ټیم د ایتلاف لخوا جوړ شي. د عامه وګړو د رضایت خلاف (چې ځانونه یې په ټاکنو کې د عمران خان د پلویانو په توګه معرفی کول) له حکومت څخه، د پاکستاني طالبانو د بریدونو شدت او په پای کې د افغانانو د ازادۍ او خپلواکۍ غوښتونکو چلند به د دې لامل شي چې پاکستاني چارواکي پر افغانان حکومت تور پورې کړي. او دا به د اسلامي امارت او پاکستان تر منځ اړیکې خړې پړې کړي. او دغه ستونزه به د افغانستان پر اقتصاد چې له پاکستان څخه جنوبي اسیا او حتی چین ته د سوداګرۍ په لاره کې د لانجې د رامنځته کېدو او همدارنګه د سیاسي فشارونو د رامنځته کېدو له امله چې د اسلامي امارت لپاره ناخوښ راتلونکی وی، ډېره اغېزه ولري.
بیشتر بخوانید
سال ۲۰۲۳م مهمترین سال از نظر مشکلات و تغییرات سیاسی، امنیتی و اقتصادی در سطح بین المللی بود. در این سال جنگ بین اوکراین و روسیه شدت گرفت. ظلم بر مردم مظلوم فلسطین به آخرین حد خود رسید، آذربایجان قره باغ را دریافت کرد و سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال خاورمیانه تغییر کرد. بیکیفیتی، غلامی و درماندگی کشورهای عربی آشکار شد، موقعیت ایالات متحده آمریکا به شدت آسیب دید و چهره واقعی آن در سطح بین المللی به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت اسرائیل آشکار شد. تحولات اقتصادی در افغانستان تحت رهبری امارت اسلامی صورت گرفت، اما موضوع تحصیل دختران همچنان مبهم بود. امارت اسلامی روابط خود را با منطقه تقویت کرد، اما روابط آن با پاکستان در برخی مسائل به ویژه در مورد مهاجران اجباری کمی بدتر شد. معادلات خاورمیانه کمی تغییر کرده است و همهی این اتفاقات باعث شده که تغییر نظم بین المللی در جهت پایان سلطه تک قطبی ایالات متحده آمریکا شتاب بیشتری به خود بگیرد.
بیشتر بخوانید
۲۰۲۳ز. کال کې په نړيواله کچه د سياسي، امنيتي او اقتصادي ستونزو او بدلونونو د رامنځته کېدو تر ټولو مهم کال و. په دغه کال کې د اوکراين او روسيې جګړې لا زور واخيست، د فلسطين پر مظلوم ولس ظلم وروستي حد ته ورسېده، اذربايجان ناګورنو قره باغ ترلاسه کړ، د منځني ختيځ په اړه د امريکا متحده ايالاتو بهرنۍ پاليسي بدله شوه، د عربي هېوادونو بې کيفيايتي، غلامي او بې وسي لا په ډاګه شوه، د امريکا متحده ايالاتو حيثيت د بشري حقوقو د نقض او د اسراييلو د ملاتړ له امله په نړيواله کچه سخت خراب او اصلي څېره يې په ډاګه شوه، په افغانستان کې د اسلامي امارت تر مشرۍ لاندې اقتصادي پرمختګونه رامنځته، خو د نجونو د تعليم قضيه هماغسې مبهمه پاتې شوه، د اسلامي امارت سيمې ييزې اړيکې پياوړې، خو له پاکستان سره يې په ځينو مسايلو او په ځانګړي ډول د اجباري مهاجرينو پر سر اړيکې يو څه خرابې شو. د منځني ختيځ معادلې يو څه بدلې شوې او دې ټولو پېښو د نړيوال نظم بدلون طرف ته په چټکې د ګامونو اخيستل اسانه کړل او لرې نه ده چې د امريکا متحده ايالاتو باداري پای ته ورسېږي.
بیشتر بخوانید