رویدادهای مهم سیاسی سال ۲۰۲۳ و تأثیرات آنها بر نظم بین الملل

سال ۲۰۲۳م مهمترین سال از نظر مشکلات و تغییرات سیاسی، امنیتی و اقتصادی در سطح بین المللی بود. در این سال جنگ بین اوکراین و روسیه شدت گرفت. ظلم بر مردم مظلوم فلسطین به آخرین حد خود رسید، آذربایجان قره باغ را دریافت کرد و سیاست خارجی ایالات متحده آمریکا در قبال خاورمیانه تغییر کرد. بی‌کیفیتی، غلامی و درماندگی کشورهای عربی آشکار شد، موقعیت ایالات متحده آمریکا به شدت آسیب دید و چهره واقعی آن در سطح بین المللی به دلیل نقض حقوق بشر و حمایت اسرائیل آشکار شد. تحولات اقتصادی در افغانستان تحت رهبری امارت اسلامی صورت گرفت، اما موضوع تحصیل دختران همچنان مبهم بود. امارت اسلامی روابط خود را با منطقه تقویت کرد، اما روابط آن با پاکستان در برخی مسائل به ویژه در مورد مهاجران اجباری کمی بدتر شد. معادلات خاورمیانه کمی تغییر کرده است و همه‌ی این اتفاقات باعث شده که تغییر نظم بین المللی در جهت پایان سلطه تک قطبی ایالات متحده آمریکا شتاب بیشتری به خود بگیرد.

بیشتر بخوانید

د ۲۰۲۳ز. کال مهمې سياسي پېښې او پر نړيوال نظم يې اغيزې

۲۰۲۳ز. کال کې په نړيواله کچه د سياسي، امنيتي او اقتصادي ستونزو او بدلونونو د رامنځته کېدو تر ټولو مهم کال و. په دغه کال کې د اوکراين او روسيې جګړې لا زور واخيست، د فلسطين پر مظلوم ولس ظلم وروستي حد ته ورسېده، اذربايجان ناګورنو قره باغ ترلاسه کړ، د منځني ختيځ په اړه د امريکا متحده ايالاتو بهرنۍ پاليسي بدله شوه، د عربي هېوادونو بې کيفيايتي، غلامي او بې وسي لا په ډاګه شوه، د امريکا متحده ايالاتو حيثيت د بشري حقوقو د نقض او د اسراييلو د ملاتړ له امله په نړيواله کچه سخت خراب او اصلي څېره يې په ډاګه شوه، په افغانستان کې  د اسلامي امارت تر مشرۍ  لاندې اقتصادي پرمختګونه رامنځته، خو د نجونو د تعليم قضيه هماغسې مبهمه پاتې شوه، د اسلامي امارت سيمې ييزې اړيکې پياوړې، خو له پاکستان سره يې په ځينو مسايلو او په ځانګړي ډول د اجباري مهاجرينو پر سر اړيکې يو څه خرابې شو. د منځني ختيځ معادلې يو څه بدلې شوې او دې ټولو پېښو د نړيوال نظم بدلون طرف ته په چټکې د ګامونو اخيستل اسانه کړل او لرې نه ده چې د امريکا متحده ايالاتو باداري پای ته ورسېږي.

بیشتر بخوانید

روسیه او اسلامي امارت؛ د پالیسو بدلون او دوه اړخیزې موخې

د افغانستان اسلامي امارت د د مخدره توکو د قاچاق د مخنیوي په برخه کې ځانګړي پوله ساتي ځواکونو و روزي ترڅو د مخدره توکو د قاچاق د مخنیوي په برخه کې لا اغیزمنه دنده ترسره کړي.

بیشتر بخوانید

عضویت دائم ایران در سازمان همکاری شانگهای: اثرات آن بر منطقه و افغانستان

تا زمانی که کشورهای عضو سازمان مشکلات متقابل خود را حل نکنند و منافع را با یکدیگر تقسیم نکنند، اقدامات در چارچوب سازمان مؤثر نخواهد بود. از این رو، ایجاد و تقویت اعتماد متقابل بین اعضای سازمان همکاری شانگهای، شناخت توانمندی های یکدیگر، غلبه بر اختلافات و استفاده از توانمندی های یکدیگر به نفع سازمان توصیه می شود.

بیشتر بخوانید

د افغانستان لپاره د ملګرو ملتونو د ستراتیژیک چوکاټ ارزونه ( ۲۰۲۳- ۲۰۲۵)

اسلامي امارت ته وړاندیز کیږي چې په یاد شوي چوکاټ کې د اقتصادي موخو د ترلاسه کولو لپاره لازم شرایط برابر کړي چې د افغانستان لپاره یو ښه فرصت دی او په ورته وخت کې له ملګرو ملتونو سره د همکارۍ په زیاتولو سره له نورو سازمانونو سره د مثبت تعامل لاره هواره کړي.

بیشتر بخوانید

آتش‌ زدن قرآن در سویدن: عوامل و واکنش‌ها

كشورهای اسلامی و سازمان كنفرانس كشورهای اسلامي براي جلوگيري از اين گونه حوادث در آينده روي چنان راهبردي با هم كار كنند که جلو چنین حوادث در آینده ګرفته شود که یکی از اقدامات فوری می‌تواند قطع روابط با کشوری باشد که اجازه انجام چنین فعالیت‌هایی را می‌دهد.

بیشتر بخوانید

په روسیه کې د پوځي بغاوت پای؛ د هغه پټ اړخونه او پایلې

د اوکراین سره د روس له شاوخوا یو نیم کال جګړې وروسته، داسې ښکاري چې دې ویجاړونکې جګړې، له ویجاړتیا، انساني تلفاتو او په سیمه او نړۍ کې د پراخ بحران له رامنځته کولو پرته بل څه نه دي لرلي.

بیشتر بخوانید

نګاهی به سیاست خارجی هند در قبال امارت اسلامی

امارت اسلامی از هر راهی ممکن قناعت هند را فراهم کند که سیاست خارجی شان مستقلانه بوده و بر منافع ملی و ارزش های اسلامی استوار می باشد و هیچگاهی از دریچه پاکستان به هند نگاه نمی کند.

بیشتر بخوانید

دریای هیرمند از سهم حقوقی تا اخم سیاسی؛ چالش‌ها وفرصت‌ها

بناء نظر به این معاهده حق‌آبه طرفین مشخص بوده در مواقع مختلف چون خشکسالی، حوادث اقلیمی  یا اختلافات دیگر که مشکل ایجاد می کند؛ درین معاهده برای حل و فصل آن راه‌های مناسب سنجیده شده است.

بیشتر بخوانید

نگاهی به پیشینه و فرصت‌های بهبود روابط افغانستان-ترکمنستان

طرح احداث خط لوله‌ی گاز ترکمنستان برای نخستین‌بار در دهه نود میلادی زمانی‌که طالبان در بخش‌های وسیعی از افغانستان حاکمیت داشتند، مطرح شد. در آن ان دو شرکت نفت و گاز بین‌المللی؛ شرکت آمریکایی یونیکال و شرکت آرژانتینی بریداس، خواهان انتقال گاز ترکمنستان از مسیر افغانستان به پاکستان بودند.

بیشتر بخوانید